نسل های مختلف شرکت لجستیکی

معرفی نسل های مختلف شرکت‌های لجستیکی از 1PL  تا 5PL

1-   ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف اول (1PL  )

این نسل از ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی همان شرکت یا شخص حقیقی است که نیاز دارد بار، کالا، محصول یا وسیله خود را از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر حمل کند و خودش این کار را انجام می‌دهد. عبارت « ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف اول» هم به ارسال‌کننده بار و هم به دریافت‌کننده بار اطلاق می‌شود. یک 1PL  ممکن است یک سازنده، تاجر، واردکننده، صادرکننده، عمده‌فروش، خرده‌فروش یا توزیع‌کننده‌ای در حوزه تجارت بین‌الملل باشد. 1PL  همچنین ممکن است مؤسساتی همچون یک دستگاه دولتی یا یک شخص حقیقی یا خانواده‌ای باشد که از یک مکان به مکانی دیگر جابجا می‌شود.

در یک کلام، هرکسی که کالایی را از مبدا آن به مکانی جدید جابجا کند به عنوان یک « ارایه‌دهنده خدمات لجستیکی طرف اول» محسوب می‌شود.

2-   ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف دوم ( 2PL )

این نسل از ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی ، متصدیان حمل‌و نقلی هستند که دارای دارایی‌های سرمایه‌ای (همچون کامیون، فضای انبار و مانند اینها) بوده و به‌طور واقعی همه ملزومات انجام حمل‌ونقل را دارا هستند. خطوط حمل‌ونقل دریایی که کشتی‌هایی را تحت مالکیت یا در اجاره خود دارند، شرکت‌های خطوط هوایی که هواپیماهایی را تحت مالکیت یا در اجاره خود دارند و شرکت‌های حمل‌ونقل زمینی بار که کامیون‌هایی را تحت مالکیت یا در اجاره خود دارند نمونه‌های بارزی از  2PL  ها می‌باشند.

3-   ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف سوم ( 3PL )

ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف سوم، شرکت‌هایی هستند که خدمات لجستیکی برونسپاری شده را در قالب قراردادهایی مشخص (معمولا بلندمدت) برای شرکت‌ها انجام می‌دهند. شرکت‌های 3PL معمولا قسمتی یا گاهی وقت‌ها کل کارکردهای مدیریت زنجیره تامین شرکت‌های طرف قرارداد خود را برعهده می‌گیرند.

به عبارتی، شرکت­های خدمات لجستیک طرف سوم یا به اختصار 3PL ها به شرکت­هایی گفته می­شود که سازمان­های تولیدی یا خدماتی، بخشی یا کل امور لجستیکی خود را به آن­ها برون­سپاری می­کنند. این شرکت­ها معمولا در حوزه­های حمل­ونقل و انبارداری متخصص هستند و قادرند خدمات خود را با انواع مختلف و متنوعی از محصولات منطبق سازند.

براساس تعریفی دیگر، 3PL ها کسب‌وکارهایی تجاری‌ هستند که در زمینه اجرای عملیات لجستیکی مجزا و یا وظایف پیچیده لجستیکی (موجودی انبار شده، حمل‌ونقل، مدیریت سفارشات، توزیع فیزیکی و غیره) سرویس ارائه می‌دهند.

شرکت‌های لجستیکی بزرگی همچون DHL, Wincanton, CEVA & NYK Logistics از نوع نسل سوم ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی محسوب می‌شوند.

4-   ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف چهارم ( 4PL )

این نسل از ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی به‌صورت یک تشکیلات مستقل است که اساس آن نه بر پایه دارایی‌های سرمایه‌ای خدمات لجستیکی (مثل وسایل حمل‌ونقل و نگهداری) بلکه از نوع یکپارچه‌کنندگی است که منابع، قابلیت‌ها و فناوری‌های سازمان خود را با سایر شرکت‌ها و سازمان‌ها (شامل تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان و حتی شرکت‌های یکپارچه کرده و از این طریق، راه‌حل‌های مدیریت زنجیره تامین جامع را برای مشتریانش طراحی، ایجاد و اجرا می‌کند.

راه‌حل‌های جابجایی بار نمونه شناخته شده‌ای از ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف چهارم است که با دسترسی که به شرکت‌های حمل‌ونقل ملی و بین‌المللی دارد از طریق ارایه خدمات مشاوره‌ای و سازماندهی مجدد خدمات لجستیکی و تدارک مناسب باعث کاهش هزینه‌های لجستیکی مشتریان خود می‌شود.

5-   ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف پنجم ( 5PL )

ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی طرف پنجم، تقاضاهای مختلف 3PL ها و اعضای مختلف زنجیره تامین را در یک ظرفیت حجیم تجمیع و یکجا می‌کند تا از این طریق آنها بتوانند با مذاکرات دوجانبه امکان توافق روی نرخ‌های مطلوب‌تری با شرکت‌های حمل‌ونقل (زمینی، دریایی، هوایی) داشته باشند. این نسل از ارایه‌دهندگان خدمات لجستیکی همچون نسل قبل (چهارم) بر پایه دارایی‌های سرمایه‌ای نبوده بلکه تلاش می‌کنند تا خدمات خود را در یک بستر الکترونیکی ارایه دهند. ویژگی کلیدی 5PL ها تلاش آنها برای ایجاد همکاری مشارکتی بین اعضای یک زنجیره تامین با شرکت‌های لجستیکی به‌منظور حداکثر بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود با ایمن‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه‌حل ممکن می‌باشد.

کارکرد اصلی 5PL ها بیشتر برای زنجیره‌های تامین بین‌المللی بوده و باعث کمرنگ شدن نقش مرزهای کشورها در مراودات و تجارت جهانی می‌شوند.